05 December 2015

BOTIMET POETEKA - Luan Starova - KARTAGJENA NUK MPOSHTET - Poezi

Botohet në Tiranë libri poetik i shkrimtarit të mirënjohur Luan Starova, me titull "Kartagjena nuk mposhtet", 

Redaktoi Silvana Leka

Poezi, Faqe 60,

© i botimit shqip Botimet Poeteka, 

Tiranë  2015

ISBN: 978-9928-4265-8-1


ADONIS / Mbijetimi i Kartagjenës / 

(fragment nga parathënia e shkruar për botimin në Shqipëri )

Në të dukshmen, Luan Starova e vëzhgon të padukshmen. Duke udhëtuar, ai i prek kufijtë e vendqëndrimit. Guri, varri, vala, anija, pragu, libri: këto elemente të cilat e përbëjnë, bashkë me elemente të tjera, indin konkret të jetës sonë të përditshme, në poezinë e tij paraqiten si shenja hutimi, pasigurie, shtruarje pyetjesh. Del sheshit, kur lexohet thellë e thellë ky ind, se tek ai e gjejmë vetëm mungesën. Megjithatë, nga ai gufon drita që e nxit njeriun ta zhdukë distancën që e ndan nga gjithësia dhe të shkrihet në të. Cila, prandaj, është më e vërtetë: e dukshmja apo e padukshmja? Në përpjekjen ose orvatjen për t'i gjetur një përgjigje kësaj pyetjeje, mishërohet fryma tragjike e ekzistencës dhe e poezisë njëherësh. E ekzistencës, ngase ajo shfaqet në esencën e saj, të brishtë dhe kalimtare. E poezisë, ngase fjala nuk mund ta përfshijë sendin dhe, aq sa ajo përparon në zbulimin, ec përpara edhe në një shtesë të fshehtësisë dhe të dykuptimësisë...

…Poezia e Luan Starovës trishtohet, por nuk vajton. Dhe po qe se ndonjëherë i ndodh kjo punë, në një çast pakujdesie, do të gjejmë në indin e saj dorën e një gëzimi të fshehtë e cila sakaq do t'i fshinte lotët. Ngase çdo poemë duket si një feniks që i mbledh shkëndijat e zjarrit, futet ndërmjet tyre, shkëlqen dhe ngrihet e rilindur si një flakë e re në natën e tokës.


                    Përktheu nga frëngjishtja Ymer Jaka


LUAN STAROVA / Kosova nuk mposhtet fragmente nga pasthënia e botimit)

...Dëshiroj që me këtë rast ta kujtoj në veçanti miqësinë e sinqertë dhe bashkëpunimin vëllazëror me Ali Podrimjen, ikja e parakohshme e të cilit e ka varfëruar në masë të ndjeshme, jo vetëm letërsinë shqipe, po edhe atë botërore. Poeti dhe shkrimtari Ali Podrimja u dallua me kohë si zë i fuqishëm dhe emblematik i poezisë shqipe, u imponua nëpërmjet krijimtarisë së tij të madhe si zë i tragjizmit të Kosovës së viteve '90-të, si zë i një rapsodi të fuqishëm gjithëshqiptar.

...Tragjizmi i Aliut – tragjizmi intim i tij…, ishte njëkohësisht edhe tragjizmi i Kosovës dhe shqiptarëve përgjithësisht. Ai kishte shpirt të madh dhe të gjerë dhe si i tillë do të mbetet përjetësisht në memorien e shqiptarëve, kudo që jetojnë ata. Atë që e arriti Ismail Kadareja me prozën e fuqishme, e cila e ngriti në shkallën e njërit prej shkrimtarëve më të njohur të letërsisë së përbotshme, Ali Podrimja e realizoi nëpërmjet poezive të tij emblematike, të njohura dhe të përkthyer në të gjitha gjuhët e mëdha të botës. Aliu ishte poet i lindur. Ai, si rrallë ndonjë tjetër, krijoi me jetën e vet, me karakterin e tij të fuqishëm e të pathyeshëm, që përbënte bazamentin e atdhetarizmit të tij të sinqertë. Mirësinë, kurajën, guximin dhe urtësinë Aliu i shpërfaqi në çastet më vendimtare, sidomos në vitin 1991, kur Kosova u gjend nën shtypjen më të egër të hegjemonizmit nacionalist serb. Gjatë kësaj kohe Ai luftoi me dinjitet me armën e vetme që kishte: me pendën e tij të gjakosur. Si redaktor i "Rilindjes", botoi libra gjer në momentin e fundit të pushtimit të kësaj shtëpie botuese. Mu atëherë e botoi edhe librin "Kartagjena nuk mposhtet" – përmbledhjen time të vetme poetike, titulli metaforik i së cilës, duke pasur parasysh kohën dhe kushtet e botimit, të bënte të mendosh se është shkruar pikërisht për Kosovën. Natyrisht, i pajisur me intuitën e fortë dhe me imagjinatën kreative të poetit, Aliu e dekonspiroi atypëraty metaforën universale të poezive të mia, bashkë me titullin sugjestiv, por, përkundër rrethanave krejtësisht jonormale, e bëri të pamundurën që vepra të botohet. Ishte Ai që, në çaste tejet të rrezikshme, pak para se të sekuestroheshin nga xhandarmeria serbe kopjet e posabotuara të përmbledhjes sime, arriti ta shpëtojë një pjesë të tirazhit të saj. Pas një kohe, të dy u gëzuam pa masë kur Aliu solli në Shkup kopjet e shpëtuara të librit "Kartagjena nuk mposhtet". Dhe kishim përse të gëzohemi, sepse Kosova vërtet nuk u mposht…


Total Pageviews