BOTIMET POETEKA – LIBËR I RI

Autor: Ilir Hysi

Titulli: Sonete Drite

Faqe 180

Çmimi 1000 lekë

ISBN 978-9928-230-45-4

Botimet POETEKA,

Qershor, 2021.

 

Ftesë për lexuesin: Një ditë të zakonshme të fillimvitit 1998, shkoja një trotuari të pashtruar dhe gunga-gunga të një rruge afër stacionit të linjës së autobuzave " Tirana e re ". I shoqëruar në këtë rrugëtim nga njëra prej motrave të mia dhe i "armatosur" me një fletore të zhubrosur (prodhim turk), po drejtohesha ndesh një të panjohure, në këtë fund të mijëvjeçarit të dytë.

Pallatet e rrënuara pesëkatëshe më tejçonin një rrezatim të veçantë. Në një nga këto pallatekasaforta të sigurisë më të lartë, qëndronte i fshehur një diamant i pagdhendur. Shkallët prej çimentoje më përcollën në mënyrë të pjerrët drejt një dere të mbyllur, të bërë prej një dërrase fare të lëkundur. Zilja tingëlloi si përpara hapjes së siparit në teatër. Tri trokitjet u dëgjuan gjithashtu. Vijoi një pritje e ndrojtur në një shkallë të ndriçuar keqas. Më në fund disa hapa u dëgjuan dhe dera u hap. Kalova pragun dhe hyra në botën e dijes letraro-poetike, të ruajtur me aq xhelozi nga Athina-Minerva-Fatime Shehu.

Kjo hyrje nuk do të jetë një përshkrim në vetëpëlqim i jetës dhe "bëmave" të mia, por një çelës fare i vogël për të ndihmuar në kuptimin e strukturës së këtij botimi me poezi.

Poezia më ka shoqëruar dhe vazhdon të më shoqërojë në jetën time të përditshme dhe jashtë profesionale. Përgjatë këtyre viteve kam arritur të grumbulloj një sërë vargjesh dhe më në fund vendosa të krijoj një përmbledhje të parë me poezi, e cila është e përqendruar në një formë të veçantë të kësaj të fundit, që është Soneti.

Ndarjet dhe nyjet në vijim i përkasin një ecurie kohore të shpjegueshme fare lehtë. Rrethi i parë përfshin poezitë e shkruara gjatë periudhës së maturës 1999-2000, në Tiranë. Rrethi i dytë dhe i tretë shtrihen përgjatë viteve 2000- 2007, të cilat përkojnë me studimet e mia të larta në Paris. Rrethi i katërt shënon rikthimin tim tek Soneti përgjatë dy viteve të fundit. Më tej, rrethi i pestë i largohet strukturës së Sonetit për të mbyllur dhe rimbyllur këtë cikël kohor.

Poezitë e këtushme janë pa moshë dhe jashtëkohore. Por, shpjegimet dhe përsiatjet e mëtejshme do të ishin veç një humbje kohe. Kalojmë në faqet e pasme.

 

Nga autori (në ajër diku në qiellin e Europës).

1st AUTHORIAL READING BALKANS 2021: I WANNA BE A PAPERBACK WRITER

EJA sot: Lexime autori: Marija Dragnić & Olimbi Velaj

– 28 Korrik, 2021 

– Hemingway Tirana, 

– ora 19.00

Marija Dragnić 

[3.]

dikur gjyshi im vrau

një nepërkë që më preu rrugën 

ai lidhi një shkrepëse

në nofullat e hapura

dhe vuri një cigare në gojë.

gjarpri rrëmbimthi u bë kulaç,

derisa i plasi koka.

 

e vërteta është

se kjo është e vetmja gjë

që kujtoj prej tij edhe sot.

 

gishtat e errët të poezisë sime

thyen gishtat e plot dritë të poezisë.

gjithçka ndodhi në një fushë të lagësht

prej nga ngrihej një mjegull e gjelbër.

prej diku vinte erë e djegur.

E regjistrova të gjithë ngjarjen.

 

gishtat e errët të të dashurti tim

zbresin poshtë meje

ndërsa unë vendos një gjarpër

nën shtratin tonë.

 

Përleshemi mes çarçafësh të bardhë. 

në një çast,

koka ime varet buzë shtratit,

dhe kjo shton shanset

e një dorëzimi përfundimtar.

 

gishtat e mi me dritë tërheqin flokët e errët

nga qafa e të dashurit tim,

ai puthit gishtin e madh të errët

mes buzëve të mia të përflakura.

njërin prej nesh e kafshon gjarpri.

 

video e regjistruar duket si një film porno

me një aktore shumë të eksituar.

u bë një hit i vërtetë.

ishin yjet e ftuar të çdo festivali,

fituan të gjitha çmimet lokale.

zogu ishte një sukses i vërtetë.

 

[4.]

 

 

ky është shënimi i tretë

rreth gjyshin tim të cilin

e njihja fare pak.

 

mami çuditet

sesi unë ende nuk e shoh

lidhjen

midis këtyre dy fakteve.

 

gishtat e errët të poezisë së dikujt tjetër

ngatërrohen përballë gishtave të errët të poezisë sime

e që papritur kthehen në komedi.

një tufë e shtangur buzëqeshjesh ulet

në fytyrat e aktorëve kryesorë dhe publikut.

 

gishtat e errët të të dashurit tim

kujdesen për gishtat e mi të ndriçuar.

gishtat e mi të ndriçuar, errësohen

për shkak të, le të themi tymit të duhanit.

aktorja kryesore vë maskën e një djali bukurosh.

dritat shuhen.

 

gishtat e errët të poezisë sime ndërthuren me gishtat e dritës së poezisë sime.

nëse gishtat e errët e mundin dritën, ato s'do mund të shkonin asnjë grimë

përtej skajeve të thonjve.

feksin kamerat

nga një pikë strategjike mes audiencës, ato ndriçojnë vetëm kostumet

dhe siluetat e peizazheve

 

gishtat e errët të të dashurit tim

ngërthen me gishtat e mi tashmë të errët në pozicionin e fillimit.

ndizen dritat

aktori kryesor është i vetëm në skenë

aktorja kryesore papritur është mes publikut, dhe ka mbetur e shtangur.

 

gishta e errët të të dashurit tim

dhe gishta me dritë të poezisë sime në një vallëzim prej djalli.

zemra është nëna e përsëritjes, bërtasin ata në pikë kulmore.

Olimbi Velaj

Macja 

Ajo ngre sytë e qelqtë e më hedh një shtizë drite

më duket sikur aty janë pamjet e tërë shpirtrave

me të cilët nuk munda të flisja kur qemë të gjithë gjallë

Macja e vogël me gëzof ngjyrë kafeje të ëndërrt 

më bën ta dua vetëm me një vështrim të ngulët

pastaj sheh punën e vet, kthehet e vëzhgon oborrin

duke ndenjur mbi dy këmbët e pasme mbi parvaz

nuk mund të rri pa e përkëdhelur pak 

ajo vjen para derës, si një njeri që i ke dhënë shpresë

që është i bindur se do ta presësh, por ka turp të trokasë

është aq e bukur, të mbërthen në çudi

dhe as që e di sa shtangëse bëhet hijeshia e saj 

Më prek vështrimi, më ndërmend Billin e vogël

maçokun tim të bardhë që fliste me sy

sa mendonim: ai nuk është i familjes së maceve

dhe gjithmonë besoj: këto krijesa magjike

ecin si shpirtra mbi tokë, shfaqen si frymë 

largohen pa e ditur, si venitja e bukurisë nëpër kohë

Macja e vogël më fërkohet nëpër këmbë

dhe shkon, si dikush që sapo të ka përqafuar...

Njerëz të periferisë

Burri i tha gruas të thërriste fëmijët emigrantë

ndoshta do të mbërrinin para se të jepte shpirt

dhe "mos nxirr lajmërim vdekjeje, këtu askush s'na njeh"

Ishin njerëz që nuk i përkisnin qytetit

patën ardhur aty prej vetmisë

apartamenti i ngushtë me fqinjë indiferentë

i trishtonte përditë, siç çmend qelia të burgosurit pa faj

E  patën ndarë jetën me të tjerë që tani endeshin dherave të huaj

 ose periferive në qytetet që kurrë s'i jetuan

Vdekjet nuk ishin më dhimbje që kaloheshin me miq

dhe në varreza qëllonte që s'kish mjaftueshëm tokë

një nga të afërmit u varros në rrugicën midis parcelave

 dheu qe i përzier me asfalt, përmbi, lule plastike 

pastaj iu shfaq i ati, që pat vdekur në fshat

pasi u takua me të gjithë e la amanetet

dhe varri i tij mes të tjerëve, në tokën e stërgjyshërve

në krye të lagjes, mes qeparisëve dhe luleve të egra

Midis dhimbjes u përgjum një grimë kohe 

në ëndërr i dolën lisa të shkulur me rrënjë në qiell 

READING BALKANS 2021: AND I WANNA BE A PAPERBACK WRITER !

READING BALKANS 2021 – POETEKA – Tirana in Between

 

Rezidenca e Shkrimtarëve dhe Përkthyesve Letrarë

 

... AND I WANNA BE A PAPERBACK WRITER !

 

Lexime autori: Marija Dragnić & Olimbi Velaj

 

28 Korrik, 2021 – Hemingway Tirana, ora 19.00

 

Marija Dragnić ka botuar në  revistat letrare më të rëndësishme të vendeve të ish-Yugosllavisë. Në vitin 2019 ajo ishte fituese e çmimit të parë në konkursin letrar "PAF-POEZI", duke e u cilësuar si autorja e  poezisë më të mirë të pabotuara në Malin e Zi. Në vitin 2019 Marija Dragnić u shpall fituese e çmimit të  parë në konkursin e "Mbrëmjet e Poezisë, Ratković", një veprimtari kjo me karakter rajonal.

Ajo ka qenë gjithashtu fituesje e çmimit të dytë nërkonkursin poetik rajonal letrar "Ulaznica" 2016. Marija Dragnić është mësimdhënëse e gjuhës angleze dhe redaktore në shtëpinë botuese "PPM Enclave" dhe revistës poetike në internet "Enklava".

 

Olimbi Velaj është autore e vëllimeve poetike Çastet vdesin nën akrepa orësh, "Eurorilindja", Tiranë, 1998; dhe Qenia pasdite (Being in the afternoon), vëllim dygjuhësh (shqip-anglisht), "Aleph", Tiranë, 2003. Vëllimi (shqip-anglisht) Lumturia e të tjerëve (The others happiness), "Aleph", Tiranë, 2021.

Poezia e Olimbi Velajt është botuar në 15 gjuhë në disa revista letrare dhe antologji. Ka qenë pjesëmarrëse në një numër festivalesh poetike ndërkombëtare të rëndësishme dhe ka e vlerësuar apo e nominuar për çmime letrare shumë herë në Shqipëri dhe jashtë saj. Olimbi Velaj kontribuon në përkthimin e poezisë bashkëkohore. Ka punuar si gazetare për dy dekada dhe nga viti 2008 është lektore në Departamentin e Letërsisë, pranë Universitetit "Aleksandër Moisiu", Durrës dhe ka ligjëruar Gjuhë, Letërsi dhe Kulturë Shqipe në Universitetin e Beogradit, Departamenti i Albanologjisë.