Luan Starova lindI në Pogradec më 14 gusht 1941. Dhuratë për autorin: Prej sot në librari: EMIGRIMI I NGJALAVE - roman nga LUAN STAROVA - Botimet POETEKA -
ÉRIC FAYE: Ky roman është një metaforë metafizike, metaforë politike; Emigrimi i ngjalave pushon pak nga pak së qeni rrugëtimi i disa njerëzve të veçantë, për t'u shndërruar në një udhëtim të njerëzimit me zgjedhjet e tij, me ngurrimet e tij, me gabimet e tij.
JEAN-MARC MORANDINI: Në këtë roman autobiografik, Luan Starova vazhdon botimin e "Sagës ballkanike", që tashmë është pjesë e romaneve të mëdhenj
europianë. Ndërmjet Shqipërisë dhe Maqedonisë, fashizmit dhe stalinizmit, një familje kërkon ashtu si ngjalat rrugën e lumejve drejt deteve të largët.
EDGAR MORIN: Emigrimi i Ngjalave, vepra e shkrimtarit shqiptar të Maqedonisë Luan Starova, ndjek historinë e familjes së autorit në brigjet e liqenit të Ohrit, të ndarë sipas dëshirave të jetës dhe të vdekjes të perandorive të ndryshme që kanë ardhur njera pas tjetrës mbi brigjet e tij.
VICTOR‑ A.‑FRIEDMAN: Zëri letrar i Starovës është thellësisht kozmopolit duke qenë edhe veçanërisht Ballkanik dhe, ngandonjëherë në mënyrë specifike shqiptar. Identiteti shqiptar i Starovës është i butë, por i qëndrueshëm, dhe ka finesa me të cilën ai e pohon atë identitet dhe siguron një kuptim shumë më të pasur dhe më të përmbajtur të asaj që është dhe nuk është "kombi".
HENRY-NOËL GELINAU: Ky roman është një këngë alegorike shumë e bukur kjo simbolikë, midis kërkimit mitik që prej errësirës së kohëve, e ngjalave në kërkim të rrugës së jetës dhe e popujve të Ballkanit, në kërkim të rrugës që do t'i çojë drejt botës së lirisë. Përmes këtyre pelegrinazheve familjare, Luan Starova tregon historinë e një populli të tërë, i cili në rrjedhën e shekujve ka mbartur mbi vete gjurmën e rëndë dhe shkatërrimtare të perandorive të ardhura njera pas tjetrës sipas një skeme: madhështi, fuqi e verbër e lidhur me despotizmin dhe pastaj rënie.
PREDRAG MATVEJEVIC: Emigrimi i Ngjalave të Luan Starovës është një prej më të mira për studimin e kufijve balkanikë dhe të paarsyeshmërisë së ekzistencës së tyre, në një mënyrë të tillë sa, simbolika e mërgimit të ngjalave, e njohur që prej lashtësisë, tashmë, falë kësaj vepre, zë një vend të rëndësishëm në historinë e kufijve. Ai që e braktis Ballkanin e di se nuk do të rreshtë pa e marrë atë brenda vehtes – kjo është njëherësh edhe arsyeja e ikjes edhe arsyeja e rikthimit.
______
Opusin e tij narrativ shkrimtari Luan Starova e krijon përmes armës së tij më të fuqishme – imagjinatës, që sigurisht mbështetet në faktet e realitetit kryeneç. Secila metaforë e rrëfimit të tij artistik kalon me doemos përmes filtrit të jetës. Metafora është ura që vendoset ndërmjet ligjeve të natyrës dhe historisë së njeriut, por ajo mbetet edhe kalimi nga jeta në përjetësi.
Në përpjekje për të kapërcyer historinë njëshekullore ballkanike nëpërmjet odisejadës së një familjeje, Luan Starova përcaktohet dhe shpallet me sintagmën e "metaforës globale". Një lloj ngushëllimi për një gjurmim të tillë ia ofron besimi te J.L Borges, sipas të cilit "historia e njerëzimit", ndoshta fshihet në jo më shumë se dy apo tri metafora. Në në "sagën ballkanike" shkrimtari Luan Starova e koncepton dhe e projekton metaforën globale" si tërësi në gjininë letrare të romanit, që nuk njeh kufij dhe ligje - një prej të cilave është edhe ajo e shtegtimit.
