29 March 2023

Takim informues me përfaqësues të institucioneve politikëbërëse të kulturës dhe letërsisë!

📌  Më 31 mars 2023, ora 17.00,  pranë bibliotekës publike "Misto Treska", në rrugën Mine Peza, Shoqata POETEKA organizon një takim informues e dialog me përfaqësues të institucioneve politikëbërëse të kulturës dhe letërsisë në Shqipëri, përkthyes e përfaqësues të instituteve të kulturës të vendeve të Bashkimit Europian për prezantimin, paraqitjen e gjetjeve, shqyrtimin e të dhënave si dhe të rekomandimeve mbi 📚 Studimin  "Letërsia shqiptare: përkthime në gjuhët e Bashkimit Europian dhe të Ballkanit Perëndimor".

📌  Ky botim përfaqëson studimin e parë shkencor në këtë fushë, i cili është realizuar nga  Shoqata POETEKA me kontributin e studiuesve në kuadër të zbatimit të projektit Balkan Translations Collider, bashkëfinancuar nga Programi Europa Krijuese e Bashkimit Europian 🇪🇺.

📚 Studimi përmban të dhëna, vëzhgime dhe analiza mbi autorë nga Shqipëria 🇦🇱 dhe Kosova 🇽🇰 të përkthyer në gjuhët e Bashkimit Europian dhe të vendeve të Ballkanit Perëndimor. Synimi i këtij takimi është të informojë politikëbërësit mbi gjetjet e rekomandimet e këtij studimi.

Jeni të  ftuar të marrin pjesë!
 
European Union in Albania
Creative Europe
Next Page Foundation
 #CreativeEurope4Books
  #BalkanTranslationsCollider

08 March 2023

Arian Leka në Panairin e Librit në Leipzig

Shkrimtari Arian Leka do të marrë pjesë në Panairin e Librit në Leipzig, prill 2023, në të cilin, së bashku me përkthyesen Zuzana Finger, do të ndajnë përvojat me moderatoren e takimit Annemarie Türk lidhur me librin "Das verschlossene Tor", Stadtlichter Presse, janar 2023. 

Takimi do të mbahet në: Traduki-Kafana - Halle: 4, Stand: D407


Libri "Das verschlossene Tor"  vjen nga shqipja në gjermanisht prej përkthyeses së mirënjohur Zuzana Finger. Ai përmbledh 12 tekste të zgjedhura nga "Hartë memece për të mbyturit" (Botimet Poeteka, 2020) dhe libri "Në kërkim të këmishës së humbur" (Botimet Poeteka, 2019). 
Në përmbajtje të librit gjenden: Klage um die Zurückgebliebenen — 966 — Woher kommt das Licht — Das verschlossene Tor zum Hafen — Seeminen / rettende Tonnen — Die Insel Nebelheim und die Lastträger — Gott als Serienmörder —Schaum / Schutt und Asche — Pioniere, Roma-Musikanten und Frauenschleuser — Kupfer aus Spaç für Antennen und erotische Waffen — Das gefrorene Meer in uns — Die Rettungsmission.


INHALTSANGABE ZU "DAS VERSCHLOSSENE TOR" - Die Erfahrung verschlossener Tore teilen viele Menschen aus dem früheren Ostblock. Arian Leka, an der Adria geboren und aufgewachsen, erinnert sich an seine Kindheit und Jugend hinter verriegelten Grenzen und geht beharrlich der Frage nach, wie das einst freie Meer zu einer verbotenen Zone wurde. Dazu konfrontiert er seine Erfahrungen mit albanischen Legenden und der albanischen Geschichte. Auslöser für die Arbeit an den Texten in diesem Buch waren die zahlreichen Toten bei der Flucht über das Meer in Richtung Italien, als sich nach dem Sturz des Regimes von Enver Hoxha zwar für die Bürger Albaniens die Tore in Richtung Europa öffneten, aber Europa sich gegen die Flüchtlinge abschottete. Für Arian Leka sind Einsperrung und Aussperrung gleichermaßen unerträglich und seine Empathie gilt längst nicht mehr allein den albanischen Opfern, sondern allen bei der Flucht über das Mittelmeer Ertrunkenen. Zugleich geht er mit der jüngeren Vergangenheit seines Landes ins Gericht, die durch die späte (verspätete) Aufarbeitung der Verbrechen des Regimes von Enver Hoxha bis heute eine Bürde für Albanien darstellt. Mit dem Autor spricht Übersetzerin des Erzählbands Das verschlossene Tor (Stadtlichter Presse, 2023) Zuzana Finger.

24 February 2023

Në kujtim të Luan Starovës

Në kujtim të shkrimtarit të shquar shqiptar Luan Starova (Pogradec, 14 Gusht 1941 – Shkup, 24 Shkurt 2022) - romancierit unik të "Sagës Ballkanike", në përbërje të së cilës janë mbi 20 romane me kontribut të padiskutueshëm për letërsinë dhe mendimin bashkëkohor europian, siç shkruan akademiku francez Maurice Druon.

Trashëgimia  letrare e njerëzore e këtij autori me personalitet të lartë mbart vlera të jashtëzakonshme estetike, historike, kulturore si dhe mesazhe humane të një rëndësie të veçantë. Falë këtyre cilësive kjo vepër ka meritur vëmendjen e gjerë të kritikës, admirimin e lexuesve si dhe vlerësimin me çmime letrare të mëdha, duke e bërë Luan Starovën njërin prej autorëve shqiptarë më të përkthyer në gjuhë të huaja. Në shenjë nderimi për të vjen kjo poezi e publikuar në vëllimin "Kartagjena nuk mposhtet" (Botimet Poeteka, 2015)  

 

* * *

 

Gjuhën e rërës

E kuptojnë vetëm hapat e tu

Vetëm ti me shkrimin e qetë

E di shtegun e daljes nga

         Labirinti

 

           Rëra

Mbetet arkiv i kalueshmërisë

Së kohës dhe hapave

Të harruara në shkretëtirë

 

          Ҫ`do kokërr

 Çdo atom i amshimit

Bart kujtimin për kujtimin

E hapave të tyre kur e kapërcejnë

       Jetën dhe Vdekjen

 

 

DISA FRAGMENTE PREJ VLERËSIMEVE TË STUDIUESVE:

 

— Franca zbuloi me habi dhe emocion shkrimtarin Luan Starova, romancier i përveçëm, i paklasifikueshëm, shumë i përshtatur në botën ballkanike. Nuk ka në asnjë libër të tij njerëz të ligj, personazhe mizorë, të urryer, si në romanet perëndimore. Luan Starova përfaqëson bashkëjetesën dhe hapjen ballkanike, njeriun që gjatë gjithë jetës së tij ka mishëruar vëllazërimin ballkanik përtej çdo mbylljeje etnike në vetvete. - Edgar Morin 

  

— Në romanin e tij Koha e dhive, autori vjen tek lexuesi me një trillim shumë tërheqës, me një ironi gjallëruese. Me këtë roman letërsia e vendit të autorit merr shtetësinë në Europën tonë dhe hedh një dritë zbuluese mbi Ballkanin. - Maurice Druon

 

— Kjo sagë e Starovës, e cila fillon me librat e babait, tingëllon si një vetëdije për një figurë simbolike, atë të vetë bibliotekës, me librat mbi dhitë, ngjalat, jeniçerët dhe fenomene të tjera. Janë të gjithë këta elementë të kombinuar që e bëjnë krijimin e Starovës një vepër monumentale në një kontekst i cili mbetet i rëndë dhe në orë i cili do të provojë të jetë vendimtar për Ballkanin. - Yves Bonnefois

 

— Lexova romanin e Luan Starovës Koha e dhive. Ajo që më interesoi në këtë roman është dimensioni magjiko-poetik dhe dimensioni simbolik. Unë e gjej këtë akoma këtë vepër më të mirën që ekziston dhe që tregon shkatërrimin e universit ideologjik - mizor dhe të egër, por pa e thënë drejtpërdrejt. Romani Koha e dhive është shkruar si një litani, në të cilën episodet ngatërrohen. Satira kombinohet me shëmbëlltyrën dhe fabula pranon disa interpretime simbolike. Luan Starova e mban keqdashjen me magji larg. Gogol-i është aty afër. - Alain Bosquet

  

— Shpesh, kur duam të zbulojmë një autor, nuk e dimë se cilin libër të synojmë. Në rastin e Luan Starovës, Librat e Babait më duket se është hyrja e veprës së tij. Që nga viti 1992, ne shohim një vepër të strukturuar në një mënyrë çuditërisht koherente. E jashtëzakonshme është se të gjitha temat që janë zhvilluar nga autori janë në këtë libër, janë në bibliotekën e babait. Fati i familjes shkruhet në bibliotekë. Mund të thuash që Ati dhe Autori mishërojnë historinë e një shekulli të Ballkanit.  - Eric Faye

 

 — Luan Starova kishte gjenialitetin për të zgjedhur syrin e një fëmije dhe është mbuluar nën një naivitetin e tij. Ai na portretizon tablonë e rëndë të kohës dhe arrin, si rezultat, të shmangë dy kurthe: të jetojë nëpër faqe me një frymë kritike sistematike dhe të hidhur, nga njëra anë, ose duke rënë në kurthin e një rindërtimi të ri shkencor-politik që mund të lodhë lexuesin, nga ana tjetër. - Patrick Chrismant

 

— Mërgimi i ngjalave përfaqëson në letërsinë bashkëkohore europiane një nga kontributet më cilësore për studimin e mitit të kufijve të Ballkanit dhe absurditetin e ekzistencës së tyre. - Predrag Matvejević

 

— Poezia e Luan Starovës trishtohet, por nuk vajton. Dhe po qe se ndonjëherë i ndodh kjo punë, në një çast pakujdesie, do të gjejmë në indin e saj dorën e një gëzimi të fshehtë e cila sakaq do t'i fshinte lotët. Ngase çdo poemë duket si një feniks që i mbledh shkëndijat e zjarrit, futet ndërmjet tyre, shkëlqen dhe ngrihet e rilindur si një flakë e re në natën e tokës. - Adonis

 

 



07 February 2023

REZIDENCA LETRARE "POETEKA - TIRANA IN BETWEEN" 2023

Në vitin e 10-të të themelimit, Rezidenca për shkrimtarë e përkthyes letrarë "POETEKA - Tirana in Between" do të vazhdojë të sjellë në kryeqytetin shqiptar emra të shquar autorësh nga Europa edhe gjatë vitit 2023.        

Një ndër shkrimtaret a para që mbërrin këtë vit është Sladjana Nina Perković (1981)   - një  gazetare franko-boshnjake dhe autore e vlerësuar e prozës fiction, tregime dhe romane. Pas përfundimit të studimeve për Shkenca Politike në Paris (Panthéon-Sorbonne - Univ. Paris 1), ajo punoi kryesisht si korrespondente lajmesh për mediat në ish-Jugosllavi, por kontributi i saj është bërë e njohur ndërkombtarisht përmes paraqitjes në shumë media europiane të lajmeve, si "The Guardian" apo "Today".

Pa lënë mënjanë gazetarinë, Sladjana Nina Perković i është kushtuar në mënyrë të posaçme karrierës së saj si shkrimtare. Në pesë vitet e fundit ajo ka botuar përmbledhjen me tregime "Kuhanje" dhe romanin "U jarku". Vërejmë se "U jarku" u rendit për çmimin e lartë letrar NIN 2021 dhe për çmimin e mirënjohur "Meša Selimović ". Ky roman u vlerësua si prurja speciale e EUPL 2022 (The European Union Prize for Literature). 

Sladjana Nina Perković jeton, punon dhe shkruan mes Banja Lukës dhe Parisit. Në verë të vitit 2023 ajo do të  qëndrojë një muaj në Tiranë, si mike në Shtëpinë e Shkrimtarëve, mbështetur nga TRADUKI dhe realizuar nga POETEKA.  

BIBLIOGRAFIA:
 
"KUHANJE", përmbledhje tregimesh, "Booka", Beograd, 2018;
"U JARKU", roman, Imprimatur, Banja Luka, 2020.

03 February 2023

OPEN CALL: Literary scholarship - Writer of the City of Graz

Open Call - Literary scholarship - Writer of the City of Graz

The current City Graz City Writer-guest has just settled at the "Dichterklause" Cerrini on the Schloßberg in Graz, but the call for the next period (9/2023-8/2024) has to be put out into the world. 

Within the literary scholarship, Graz City Writer international authors are invited by the Cultural Department to Graz for one year to take a personal view of our city from the outside position and to dedicate themselves to their literary development.

Duration of fellowship: September 2023 to August 2024 
Deadline Application: 31st March 2023

The condition of participation is an announced literary project to be worked on during the stay.

The scholarship award provides a free apartment in the historic Cerrini-Schlössl on the Schloßberg Graz in the middle of the city as well as a monthly allowance of Euro 1,300.

The residency is well known in the international literary scene and is accordingly widely recognized. In 2022 there were a total of 59 applications from 21 countries. The 2022/2023 scholarship went to Abdelaziz Baraka Sakin, who was born in Sudan in 1963. He is considered one of the most important voices of Arabic-language literature in the European diaspora.

Accompanying the authors during their year in Graz which is correspondingly time-consuming and has been carried out by the team of Kulturvermittlung Steiermark in agreement and coordination with the Cultural Office Graz for around 25 years.

The following link leads to the call for applications on the website of the City of Graz, which contains all information (D/Engl).

http://www.kultur.graz.at/kulturamt/33  
http://static.kulturserver-graz.at/kultur/pdfs/guidelines_stadtschreiber_2021.pdf

"ABWÄRTS" Nr. 46/47 "Det në akuarium / Das Meer im Aquarium

Revista e njohur gjermane "ABWÄRTS", në Nr. 46/47 të saj ka botuar esenë e Arian Lekës "Det në akuarium" ("Das Meer im Aquarium"), publikuar nga BasisDruck Verlag. Teksti në gjuhën gjermane  u përkthye në gjermanisht nga Zuzana Finger, shoqëruar nga shënimi redaksional i  "...edhe pse të pajisur me fuqi dhe dije, ne jemi ende të verbër dhe të pafuqishëm". 

Eseja është zgjedhur nga libri "Hartë memece për të mbyturit". Më herët kjo revistë ka botuar edhe tekste të tjerë nga Arian Leka, si në Nr. 3, të vitit 2021, ku u botuan "Piraten und Private" dhe "Baracke II, Die Küste von Lampedusa". Ndërkohë, revista të tjera në gjuhën gjermane, si «Stadtgelichter»,  «Herzattacke», «die Horen» «Lichtungen», «Lettre International» etj., kanë botuar ndër vite krjimtarinë e Arian Lekës.

13 January 2023

Das verschlossene Tor - Arian Leka në gjermanisht

Nga dje, libri Arian Lekës "Das verschlossene Tor" filloi qarkullimin në rrjetin e librarive gjermane Hugendubel dhe Thalia, sikurse edhe në Amazon. Libri vjen në gjermanisht prej përkthyeses së mirënjohur Zuzana Finger, përkushtimit dhe profesionalizmit të së cilës i përket falënderimi. "Das verschlossene Tor" përmban 12 tekste të zgjedhura nga "Hartë memece për të mbyturit" (Botimet Poeteka, 2020) e "Në kërkim të këmishës së humbur" (Botimet Poeteka, 2019) dhe është botuar nga "Stadtlichter Presse" (Janar, 2023). 

INHALTSANGABE ZU "DAS VERSCHLOSSENE TOR": Die Erfahrung verschlossener Tore teilen viele Menschen aus dem früheren Ostblock. Arian Leka, an der Adria geboren und aufgewachsen, erinnert sich an seine Kindheit und Jugend hinter verriegelten Grenzen und geht beharrlich der Frage nach, wie das einst freie Meer zu einer verbotenen Zone wurde. Dazu konfrontiert er seine Erfahrungen mit albanischen Legenden und der albanischen Geschichte. Auslöser für die Arbeit an den Texten in diesem Buch waren die zahlreichen Toten bei der Flucht über das Meer in Richtung Italien, als sich nach dem Sturz des Regimes von Enver Hoxha zwar für die Bürger Albaniens die Tore in Richtung Europa öffneten, aber Europa sich gegen die Flüchtlinge abschottete. Für Arian Leka sind Einsperrung und Aussperrung gleichermaßen unerträglich und seine Empathie gilt längst nicht mehr allein den albanischen Opfern, sondern allen bei der Flucht über das Mittelmeer Ertrunkenen. Zugleich geht er mit der jüngeren Vergangenheit seines Landes ins Gericht, die durch die späte (verspätete) Aufarbeitung der Verbrechen des Regimes von Enver Hoxha bis heute eine Bürde für Albanien darstellt.

INHALT: Klage um die Zurückgebliebenen — 966 — Woher kommt das Licht — Das verschlossene Tor zum Hafen — Seeminen / rettende Tonnen — Die Insel Nebelheim und die Lastträger — Gott als Serienmörder —Schaum / Schutt und Asche — Pioniere, Roma-Musikanten und Frauenschleuser — Kupfer aus Spaç für Antennen und erotische Waffen — Das gefrorene Meer in uns — Die Rettungsmission.

https://buchfindr.de/buecher/das-verschlossene-tor-finger-zuzana-leka-arian-book/

https://www.amazon.de/-/en/Arian-Leka/dp/3947883390/ref=sr_1_5?qid=1673604941&refinements=p_27%3AZuzana+Finger&s=books&sr=1-5

https://www.lovelybooks.de/autor/Arian-Leka/Das-verschlossene-Tor-7940791361-w/

https://portal.dnb.de/opac/simpleSearch?query=Arian+Leka&cqlMode=true

Total Pageviews