- Mirupafshim- Doviđenja - Goodbye: Jasna Dimitrijević >>> Erina Çoku

Mbrëmje leximesh: POETEKA - TRADUKI

- Mirupafshim- Doviđenja - Goodbye: 

- Jasna Dimitrijević >>> Erina Çoku

Në përfundim të qëndrimit të saj 1 mujor në rezidencën e shkrimtarëve "POETEKA - Tirana in between", Jasna Dimitrijević vjen në një mbërmje të përbashkët me poeten Erina Çoku, për të ndarë me miqtë krijimtarinë dhe përshtypjet nga udhëtimet dhe takimet nëpër Shqipëri. 

Mbrëmje leximesh në shqip, përkthime dhe krijimtari në gegnishten letrare dhe në serbisht. 

Në program: Jasna Dimitrijević >>> Erina Çoku >>> Ndre Mjeda >>> Ernest Koliqi >>> Martin Camaj >>> Gjergj Fishta >>>

Poezitë e Jasna Dimitrivić u përkthyen nga Qerim Ondozi

Modetator: Arian Leka

“Qelia prej letre” i Arian Lekës botohet në Berlin

Fatmira NIKOLLI 

"Qelia prej letre" rrëfen jetën e një prifti-përkthyes (Haxhimihali, emri i personazhit), i burgosur në vitet e diktaturës, të cilit gjatë periudhës së burgut i duhet të përkthejë në gjuhët e Europës jo letërsinë më të mirë shqiptare, edhe letërsinë e atyre që i kishte shokë qelie e që ishin burgosur për shkak të letërsisë – ai duhet të përkthente me porosi të shtetit letërsinë zyrtare të realizmit socialist, të atyre që nuk ishin në burg, por që as të lirë nuk ishin.
Është hera e tretë në pak vjet që proza e shkrimtarit Arian Leka zë vend disa prej antologjive europiane. Së pari, kjo krijimtari është botuar në "BEST EUROPEAN FICTION", 2011, (London, Illinois). "Vëllezër në brisk" (Brothers of the Blade) titullohet tregimi i përkthyer nga Sara Lynn Smith, përzgjedhur dhe edituar nga shkrimtari Aleksandar Hemon, me parathënie nga romancieri irlandez Colum Mçann.

Më pas botimet kanë vijuar me antologjinë "Das Hemd" (Leykam) Graz, Austri, 2014, ku Arian Leka botoi "Në kërkim të këmishës së humbur" e së fundmi sapo është botuar edhe në Gjermani nga edicioni Propylaen "Ullstein Buchverlage Berlin" antologjia letrare me titull "Glückliche Wirkungen".

Ky botim i fundit u publikua falë përzgjedhjes dhe kujdesit të dy emrave të njohur për letërsinë në atë vend: të shkrimtarit, poetit e përkthyesit gjerman Michael Krüger, i cili është gjithashtu edhe President i Akademisë Bavareze të Arteve të Bukura si dhe të shkrimtares, përkthyeses e kritikes letrare gjermano-kroate Alida Bremer. Titulli i antologjisë është "Glückliche Wirkungen" dhe është shkëputur nga letërkëmbimi i datës 21 qershor 1798, mes poetit dhe mendimtarit Johan Woflgand Goethe me poetin tjetër gjerman Friedrich Schiller.

Pjesë e antologjisë ku është botuar edhe krijimtaria e Arian Lekës janë shkrimtarë të njohur e vlerësuar ndërkombëtarisht, si Charles Simic (SHBA), Mircea Cartarescu (Rumani), Jeremy Adler (Britani e Madhe), Stefan Hertmans (Belgjikë), Helene Dorion (Kanada), Cécile Wajsbrot (Francë), Peter Schneider (Gjermani), etj.

Tregimi Arian Lekës, i cili e hap këtë antologji, titullohet "Qeli prej letre". Në gjuhën gjermane ky tregim është përkthyer nga Zuzana Finger. Të dy hartuesit e antologjisë, Alida Bremer dhe Michael Krüger, jo vetëm që kanë përzgjedhur krijimtarinë e autorëve dhe janë kujdesur për botimin, por edhe kanë shkruar për secilin nga krijimet e paraqitura në këtë antologji.

Tregimi "Qeli prej letre"
Letërsinë "e lirë", të përkthyer nga Haxhimihali i burgosur, regjimi i përdorte si propagandë, duke e dërguar madje edhe në Panairet Ndërkombëtarë të Librit në Europë. Pas lirimit, menjëherë pas rënies së regjimit, Haxhimihalit, tashmë të liruar nga qelia, i vjen propozimi për të hartuar dhe përkthyer një antologji letrare, ku shkrimtarëve të dikurshëm, t'i bashkonte autorët e ndaluar, ata që nuk e kishin parë kurrë jo dritën e botimit, por as të diellit, shkrimtarë që kishin hyrë në burgje, por jo në ndonjë antologji.
Këtu fillojnë dilemat e përkthyesit-prift Haxhimihali: A ishte e drejtë të ishin bashkë, në të njëjtën antologji, ata që iu hap gjoksi nga plumbi në zemër, me të tjerët që gjokset iu shpuan nga vrimat e medaljeve të praruara? Si do të ndiheshin në të njëjtin libër, ata që u lidhën me litarë dhe ata që librat i patën me lidhje speciale dhe të qepur me pe?

A duheshin të ishin bashkë në të njëjtin libër, nën të njëjtin kapak? Si mund të ishte titulli i antologjisë? A do i ngjante libri një kampi përqendrimi apo kopshtit botanik, të mbushur me lulet utopike? Këto dyshime e shoqërojnë vetminë e Haxhiamihalit, derisa e dorëzon antologjinë. Mes ndjenjës së drejtësisë hyjnore të Biblës, që kishte studiuar e që rrëfente mbi ujkun që lodron me qengjin, fëmijë që luan me gjarprin në strofullën e tij dhe luanin me demin, që ushqeheshin së bashku me kashtë të artë dhe drejtësisë në një shoqëri, së cilës komunizmi i kishte premtuar Mbretërinë e Qiejve, kur të zhdukeshin klasat dhe lufta mes tyre.

VLERËSIME KRITIKE

Të tria antologjitë, ku është botuar krijimtaria e Arian Lekës janë shoqëruar me recenca dhe shënime vlerësuese.
Mbi "Vëllezër në brisk", Peter Byrne, nën titullin "Nonstandard Tales From The Real Europe", shprehet se "Leka na trondit me rrëfimin e tij, tek na përball me peshën e përgjegjësisë, që mund të rëndojë mbi familjen shqiptare. Veçse një barrë e atillë rëndon po aq edhe në një mori vendesh të tjera europiane. Është interesant portretizimi i ndjerë i anoreksisë nga Hilary Mantel, që vëzhgon një familje britanike në kahun "perëndimor" të Europës, ndërkohë që familja te tregimi i Arian Lekës është e njësuar dhe nënkupton "edukim prindëror", ndërsa në Shqipëri, ajo merr kuptimin e "detyrimit fisnor".
Ndërsa Brandon Wicks, shkrimtar dhe studiues letrar, duke shkruar rreth antologjisë "Best European Fiction" në "Art & Literature" nënvijëzon: "Vëllimi përfundon me një tekst të shkurtër, ngarkuar me tension të pabesueshëm, me tregimin elegant "Vëllezër në brisk" i autorit Arian Leka, ku si në një ritual, personazhi është i detyruar rruajë fytin pa qime të të vëllait në ditën që atë do ta bëjnë dhëndër – një çast i vogël domethënës, i ngarkuar me ankth dhe me dëshira sublime".

Kevin Frazier, kritik dhe shkrimtar, në tekstin botuar në "A Map of Faces", duke parashtruar për lexuesin synopsisin tregimit thekson edhe se "…Në paraqitjen shqiptare, "Vëllezër në brisk" nga Arian Leka, vëllai i madh duhet të rruajë vëllain më të ri në një akt të ndërlikuar përkushtimi dhe keqardhjeje, përshkruar me nëntinguj të dhunshëm dhe që na kujtojnë skenën e të njëjtit rit nga "Benito Cereno" e Herman Melville-it. Vëllai i vogël, një njeri guximtar dhe tërësisht njerëzor, për vite me radhë ka qenë shtylla e familjes, por që tash, kur martohet, i duhet të ndahet prej saj. "Pas gjithë kësaj" – vëllai i madh ngarkohet me dilemën – "…nëse vëllai ynë i vogël nuk do të jetë më baba për ne, cili do të jetë ati ynë i vërtetë? Po unë kush do të jem? Çdo të jemi ne të gjithë, babai, motra, nëna dhe unë vetë, kur ai të mos jetë më ky që është? Kur të mos na përkasë më ne, por njerëzve të tjerë, atyre që sot po bëhen gati të mësyjnë në jetën e tij, duke na flakur ne të gjithëve, familjarëve të tij jashtë nga parajsa jonë".

Sa i takon pjesës "Në kërkim të këmishës së humbur", Kleine Zeitung shkruan: "Kjo është një ndërthurje e historisë personale të një fëmije të lindur me këmishë, me historinë e një vendi me zonat e tij më tramautike të tij, si humbja e lirive themelore, fjala, lëvizja, prona, besimi, ateizmi, kolektivizimi (si ironi e globalizimit primitiv) privatja etj. Sa me fat mund të quhej një fëmijë i rritur në një vend absurd si ky…"?

Në fund për tregimin "Qeli prej Letre", Alida Bremer sqaron se, "A si alfa dhe A si Albania. A është Alfa e kontinentit tonë, ndoshta atje, në rrugën e Otrantos, përpara bregdetit shqiptar të Mesdheut, ku ka pasur kaq shumë histori? A edhe si Antologjia". Ajo shton se në gjermanisht e "quajmë Antologji (Blütenlese), në latinisht ajo quhet Florilegium, në greqisht Anthologia dhe është kjo antologji, që mbledh përgjigje për pyetjen mbi imagjinatën për një botë më të mirë. Buqeta me lule e priftit dhe përkthyesit të dikurshëm Haxhimihali nga tregimi i Arian Lekës shënon fillimin e një Ere të Re në Shqipëri – një detyrë e vështirë kjo".
Për Michael Krüger: "Shqipëria, ky është vendi i shqiptarëve, është një vend i shkundur fuqishëm nga ideologjitë totalitare të shekullit XX. "Si mundi Zoti të lejonte që ne të qeshim dhe të qajmë me të njëjtët lot?", pyet veten Haxhimihali. Lindin pyetjet mbi rolin e fesë, që edhe pas fundit të ideologjive ende nuk kanë gjetur përgjigje".

http://www.gsh.al/2017/05/23/qeli-prej-letre-i-arian-lekes-botohet-ne-berlin/

Publikuar : 23/05/2017

Arian Leka: autori që ka një det për të jetuar dhe një qiell për të vdekur

Nga Ledia Dushi

Me poezinë e Arian Lekës jam njohur në vitin 1997 në një vëllim me ese dhe poezi. E kujtoj sepse shpesh njeriu pasi krijon poezi, mundohet ta justifikojë atë me dritën e arsyes i armatosur me dijet e tij. Këtë përshtypje pata pasi e lexova. "Një sqep i bardhë lejleku / bie mbi pullazin tim".  Me këto dy vargje fillojnë poezitë e këtij vëllimi. Me sa duket ky sqep i bardhë trokiti edhe tek unë. 

Është një dëshirë e imja, poezitë kur më pëlqejnë i lexoj për herë të dytë, kështu bëra edhe me këtë vëllim. E bëj sepse kam bindjen se poezia që në leximin e dytë s'të jep një kënaqësi, më shumë është si pema që s'prodhon fruta. Në pasthënien e ketij libri ai dëshiron të jetë vazhdues i atyre që shkruan më parë, vjershëtorëve të cilët kanë pëlqyer jo tingullin, por akordin, jo blunë por ngjyrat që duke u përzier dhanë blunë. Mendoj se autori i mban të shtrira të dyja duart që të jetë i gatshëm të kapë dhe të marrë vazhdimësinë.

Në shkrimet e mia nuk kam si qëllim t`i bëj poetët më të njohur se librat e tyre. Në vitet e para të mbas viteve `90 e jo rrallë edhe sot, lexon shkrime me plot lavde që më shumë i bëjnë dëm atyre që mundohen të vjershërojnë. Me poezinë e Arian Lekës jam njohur në vitin 1997 në një vëllim me ese dhe poezi. E kujto,j sepse shpesh njeriu pasi krijon poezi, mundohet ta justifikojë atë me dritën e arsyes i armatosur me dijet e tij. Këtë përshtypje pata pasi e lexova. "Një sqep i bardhë lejleku / bie mbi pullazin tim".  Me këto dy vargje fillojnë poezitë e këtij vëllimi. Me sa duket ky sqep i bardhë trokiti edhe tek unë.

Në vitin 2000 botohet vëllimi "Anija e gjumit ". E lexova këtë vëllim dhe gjëja e parë që ndjeva ishte dëshira të lexoj të tjera poezi nga ky libër.

Në poezinë "Me Vela" shkruan꞉

Përpiqem si zjarri nën gur

të shpikë

për veten e re në lundrim

Pianoforten me Vela.

Është një dëshirë e imja, poezitë kur më pëlqejnë i lexoj për herë të dytë, kështu bëra edhe me këtë vëllim. E bëj sepse kam bindjen se poezia që në leximin e dytë s'të jep një kënaqësi, më shumë është si pema që s'prodhon fruta. Në pasthënien e këtij libri ai dëshiron të jetë vazhdues i atyre që shkruan më parë, vjershëtorëve të cilët kanë pëlqyer jo tingullin, por akordin, jo blunë por ngjyrat që duke u përzier dhanë blunë.

Mendoj se autori i mban të shtrira të dyja duart që të jetë i gatshëm të kapë dhe të marrë vazhdimësinë.

Në vitin 2004 boton vëllimin "strabizëm". Në këtë vëllim duket sikur ecën në tokë, ku jetën e shikon si një zakon që duhet respektuar e përmbushur, e për këtë duhet të "zbulosh".  Në fund e ndjen se je duke zbuluar për ditë vetveten. Në poezinë "Shajni" shkruan:

Hëna në ditën e dasmës / Pi syrin e burrit / Që mbushet nga lart / Nëpër palcën e shpinës / Nëpër eshkën e brinjës / Thëthin dritë gjarpërushe në asht.

Në vitin 2009 boton librin "Libër deti". Peshkatarët kur duan të vlerësojnë kanë një shkallë të tyren; thonë  "krejt bukur". Ky është dhe përcaktimi im për këtë libër. Pasi e lexon librin shtron pytjen: A është e rrethuar toka nga deti apo deti nga toka?

"Gjuha me rrënjë në zemër nxori lule / Mblodhi bletë ". Kështu shkruan autori ne këngën e XVI dhe mua me pëlqejnë sa lulet aq dhe bletë. Lulet sepse janë lule dhe bletët sepse të pickojnë dhe sjellin mjaltin e ëmbël.  "Njeriu i ujërave foli më pak nga sa ka ndërmend të flasë", kështu thotë fjala e urtë e marinarëve. Ata si tinguj na vinë në vesh dhe si këngë në zemër. Dhe pastaj fshihen në detin e madh në shpirtin e autorit.

"Askush s'mund të ndjejë ç'peng lë një dallgë

Kur braktis brigjet e veta dhe vjen të vdesë në brigje të tjera".

Dallgët lëpijnë kujtesën dhe pastaj kujtimet vinë si dallgë. Përplasen në shpirtin dhe mendjen. Ulërasin, qetësohen dhe pastaj ecin drejt zemrës së detit ku jeta koncentrohet si kripa. Prandaj është deti i njelmët. Prandaj ai vjen tek të gjithë ne, ndryshe jeta është pa shije.

Në vitin 2010 boton vëllimin "ndreqje gabimesh". Ndoshta gjëja e parë që dëshiron të ndreqë është se tani

"Dashuria bredhe e uritur / gjer në fund të pranverës" ( fq. 21 ). Ndoshta engjëlli s'erdhi tek ne për të qenë ne engjëj, por që ta shikojmë si model. Djalli s'erdhi tek ne për të qenë ne djaj, por thjesht për të shpëtuar prej tij. Me sa mundem të kuptoj unë, djalli ka ardhur bashkë me ne dhe ne e vemë re kur dallojmë engjëllin. Poezia e tij është edhe këndvështrimi me të cilin ai sheh botën.

"Trupi yt-formë e verbër, e përkryer gabimi" ( Fq. 30 ) Dhe pastaj njeriu ikën; këtu mbetet jeta. Të tjerët e jetojnë atë. Shumica e njerëzve e kryejnë këtë detyrë pa ditur për ata që jetuan më parë e as për ata që do të vinë më vonë. Thjesht ata s'kanë jetuar. Këtë gjë më mirë se kurrkush mund ta kryejnë poetët.

Poezitë e tij i ngjajnë një deti ku bën pjesë Toka dhe Deti bashkë. Deti dhe toka ndërfuten tek njëri tjetri duke sjellë te ne një vepër që është sa gjuhë aq dhe muzikë, sa qetësi aq dhe gjëmim. Figurat e tij ndihmojnë njëra tjetrën ashtu sikur Dielli ndihmon Hënën. Si era ndihmon velën kur vozit  dhe e ruan me shumë kujdes se mos era tërbohet dhe prish gjithçka. Dallgët e detit vrapojnë mbas njëra tjetrës e aty ku ndeshen, krijojnë krisje plotkuptimshe që t'i  ngjasojnë imagjinatës skandaloze të popujve që krijuan mitologji.  Na sjell një stil gjuhësor të lirë e të mbushur me diell vere, me muzikën e detit ku lulëzon një valle e lehtë hyjnore. Vjen si marinari i cili me dëshirën për jetë lodron me vdekjen. Ndjen frymën romantike me të cilën të thërret deti por dhe dashurinë për jetën me të cilën toka thërret marinarin që shikon varkën e vogël të shpëtimit. Të duket sikur humbet pushtetin mbi veten, ndjen sikur çahen digat që njeriu ndërton për t`i bërë ballë jetës. Është një muzikë hyjnore para së cilës vdekja bëhet e vogël.

Vargu i tij vjen si burim muzike që ndërton shpirti i tragjedisë. Fjalët përplasen e shpesh krijojnë thyerje me thirrje drejt një magjie të lartë. Lodron vargjesh një nuhatje e hollë, një ndjeshmëri e veçantë për duhmat e kalbta e të dekompozuara  të vorfnisë shpirtnore që ka zënë për fyti artin.

Poezia e tij është më lartë se liria e tij. E ndërton si kerkesë të pakushtëzuar në raport me vetveten ndoshta dhe me lexuesin e mundshem. Vjen e identifikuar me vullnetin e mirë të Kantit ku në çdo rrethanë e trajton njeriun si qëllim dhe jo si mjet. Vjen si akt i një jete të brendshme e trajtuar me plot magji. Vjen jo si një përpjekje vetmie, por duket sikur autori iken nga ne duke na lënë një mjedis ku ndjehet prania shpirtërore dhe trupore, duke vendosur një lidhje reale ndërmjet mjetit dhe natyrës.

Poetët e duan kujtesën dhe shpesh duke vozitur në të iu merret fryma. Thjesht ngatërrojnë kujtesën me ato çka kujtimet kanë shkruar në shpirtin e tyre. Kjo gjë e bën kujtesën poezi dhe shkruesin poet. Këtë gjë bën edhe Arian Leka.  " ndërtojnë varka në fushë / lundërtarët e vjetër / se ka një det për të rrojtur / dhe një qiell për të vdekur."

Mapo: 21 May 2017

http://www.mapo.al/2017/05/autori-qe-ka-nje-det-per-te-jetuar-dhe-nje-qiell-per-te-vdekur/1

POEZI nga Daim Miftari - shkruar në Rezidencën lerare "POETEKA - Tirana in Between", prill 2017"

Autori që çeli veprimtaritë në Rezidencën letrare "POETEKA - Tirana in Between - 2017" ishte poeti shqiptar nga Maqedonia, Daim Miftari. 

Gjatë qëndrimit në Tiranë, ky autor u bë pjesë e takimeve latrare të kryeqytetit, krijimtaria e tij është lexuar nga studentët e Fakultetit të dramaturgjisë, ndërkohë qënë Universitetin e Arteve Daim Miftari ka ndarë dy orë leksioni me shkrimtarin Arian Leka mbi temat e identitetit kulturor mes shqiptarëve.

Në vijim po publikojmë poezi që ky autor shkroi gjatë qëndrimit të tij në Rezidencën letrare në muajin prill. Krijimtaria e tij poetike u botua në  suplementin letrar "Milosao", e cila i kushtoi një faqe të veçantë, shoqëruar me kometin "prurja poetike e Daim Miftarit përcjell frymën urbane dhe ndjesinë e Tiranës. Një pjesë e poezive janë shkruar në Tiranë dhe i janë dedikuar asaj." Revista "Poeteka No. 43", pranverë 2017, botoi gjithashtu një profil tjetër të këtij autori, studimin letrar me titull "Eufonia në poezinë e Xhevahir Spahiut." Ndërkohë Daim Miftari realizoi  intervistën me titull "Historinë e jetës sime, ta shkruante Cvajg", dhënë gazetares Alda Bardhyli për "Shqip".  Qëndrimi dhe veprimtaria e tij në këtë Rezidencë u pasqyrua në shtypin shqiptar Tiranës, Shkupit dhe Prishtinës.  

DAIM MIFTARI

 

POETI

nëna e kishte larë
me lot
të vogëlin
foshnjën e saj
që dot vajin
s'kishte mundur t'ia ndalë

kishte qarë
bashkë me të

o Zot
ç'profeci


Tiranë, 13 prill 2017


NËNË E BIR

mbylle atë derë për të
të thanë
mbylle atë derë të mallkuar
atë zjarr të çmendur në zemër
shuaje për të

mos u gëzo për të
mos vajto për të
mos jeto për të
mos vdis për të
as emrin mos ia përmend 

harroje o harroje
t'u hakërryen
ai nuk është biri yt
nënë e tij s'je ti

e urrejmë këtë fëmijë
të thanë
që na qëlloi në prag

ai ka vdekur
e vramë
ja duart tona me gjakun e tij
të thanë

ah mynxyrat që panë sytë e tu nëna ime
mynxyrat që panë sytë e mi

më vjen të qaj Shqipëri
unë qaj
qaj

Tiranë, 17 prill 2017

NATË

natë është
flenë të gjithë

dhe sytë e mi ç'shohin 
ç'dëgjojnë veshët e mi 

e gjatë
pafund 
kjo natë

Tiranë, 14 prill 2017.

(Në rezidencën e shkrimtarëve "Poeteka")

 

ELEGJI E TRETUR

nga malli për nënën si cigare e harruar ndezur digjem
për nënën si cigare e harruar ndezur digjem
si cigare e harruar ndezur digjem
e harruar ndezur digjem
ndezur digjem
digjem

Në Rezidencën e Tiranës, 9 prill 2017


LAKMI

lakmi ia kam
vetes sime
nganjëherë sidomos
si mund të jetë
aq e qetë
ndërsa mua 
më vjen të ulërijë

Tiranë, 10 prill 2017


PO TAKOHEM ME TY SHQIPËRI

po takohem me ty Shqipëri
si ai që për herë të parë
nënën takon
i bërë burrë tashmë
mbushur fije të bardha kokën
në fytyrë gjurmët që vuajtja i ka lënë
dhe veten e pyet ashtu kot
vallë mendoi ndonjëherë për të
a thua ndjeu dhimbje në kraharor
dhe përrenj lotësh derdhi
çdoherë kur e solli ndërmend
kush i qëndroi mbi kokë kur u sëmurë
dhe ia ledhatoi ballin
a thua ç'emër i kanë lënë
kur filloi të ec 
kush në këmbë e ngriti kur u rrëzua 
dhe qau
sa është rritur 
kujt i ngjan
kujt i thotë nënë

Në rezidencën e shkrimtarëve "Poeteka", Tiranë, 5 prill 2017

 

 

E DIEL

është e diel
në ballkon
taketukja e stërmbushur e duhanit
kundërmon aromë mendimesh të djegura
të një nate që shkoi

fëmijët kanë hapërdarë lodrat 
nëpër dhomë
i shoh si lozin ata
dhe mallëngjehem për motrën time të vogël 
loznim edhe ne kështu njësoj
dhe për nënën 
për nënën që s'është më
që dheu e treti pamëshirë
ah nëna ime
zemra ime s'duron më dhe ia plas vajit 
valë valë ngriten flakët
dhe plagët që m'i hapin
gjuhët e flakëve
o Zot ç'dhimbje

e diel është 
përjashta bën mot i mirë
nëpër rrugën e përgjumur
e mbi qelqin e dritares
zgjaten rrezet ledhatuese të diellit
të dalim pak thotë gruaja 
unë mendoj sa para i kam në xhep
duhet ta lyejmë apartamentin
thotë
janë zverdhur muret
tavani
i ka mbjështjellë myku dhomat
më kujton për gjërat që mungojnë
ushqimet që duhet blerë
fëmijët
kujtojnë atë që u ke premtuar mbrëmë
unë mendoj për një poezi që dot s'e shkruaj
dikush i bie ziles
ushqimi ftohet mbi tavolinë
unë nuk kam uri

Shkup/ Tiranë, mars/ prill 2017

http://www.kultplus.com/?id=5&l=20603

http://sh.time.mk/c/70becdb7db/poeti-daimi-miftari-nje-muaj-ne-rezidencen-e-shkrimtareve-ne-tirane.htmlhttp://sh.time.mk/c/70becdb7db/poeti-daimi-miftari-nje-muaj-ne-rezidencen-e-shkrimtareve-ne-tirane.html

http://gazeta-shqip.com/lajme/2017/05/09/historine-e-jetes-sime-ta-shkruante-cvajg/

http://lajmpress.com/poeti-daimi-miftari-nje-muaj-ne-rezidencen-e-shkrimtareve-ne-tirane/

https://www.rtklive.com/sq/news-single.php?ID=145837

http://time.ikub.al/Lajme/17-03-16-Poeti-Daimi-Miftari-nje-muaj-ne-Rezidencen-e-Shkrimtareve-ne-Tirane.aspx

 

 

Jasna Dimitrijević - POEZI - Rezidenca letrare "POETEKA - Tirana in Between": TRADUKI

Jasna Dimitrijević

Shkrimtar në Rezidencën letrare "POETEKA - Tirana in Between" - gjatë muajit Maj 2017 ishte tregimtareja dhe kritikja letrare nga Beogradi, Jasna Dimitrijević.

Gjatë qëndrimit të saj në Tiranë Jasna Dimitrijević u përfshih në veprimtari dhe lexime publike, dha intervista për mediet dhe u bë pjesë e takimeve me studentë të Universitetit të Arteve. Jasna Dimitrijević (1979), ka studiuar Letërsi të Përgjithshme dhe Teori Letërsie. Ajo është kritike letrare dhe autore tregimesh të cilat janë publikuar në revista dhe antologji të botuara të rajonit tonë dhe Europës (Liceulice, Poučak o nizovima, Booksa, Beton, Ulaznica, Zarez, Beležnica, Novi kaos, Arteist, Urbani vračevi, Literatura, Lichtungen). Tregimet e Jasna Dimitrijević janë shpallur fitues në konkurse të ndryshme të prozës së shkurtër (në Vranac, Beležnica, Ulaznica), ndërkohë që libri i saj me tregime "Prepoznavanja" (Recognitions, 2015) u botua pasi u shpall fitues i vendit të parë në konkursin e krijimtarisë në dorëshkrim, organizuar nga Biblioteka "Karlo Bijelicki" (Sombor), si dhe u përzgjodh në shortlist-ën e librave më të mirë që konkuronin për çmimin kombëtar "Biljana Jovanović" dhe "Dušan Vasiljev" (2015). Prej këtej libri u bë fitues i çmimit "Mirko Kovač" për shkrimtarët e rinj ( në hapësirën e ish- Jugosllavisë). 

Jasna Dimitrijević është bashkëorganizatore e konkursit të parë "Biber", mbi tregimin më të mirë shkruar rreth temës së pajtimit, konkurs i organizuar për tregimet e shkruara në gjuhën shqipe, maqedonase, boshnjake, malazeze, kroate dhe serbe. Ajo është bashkëhartuese e përmbledhjes shumëgjuhëshe me tregime të zgjedhura. Qëndrimi i saj në Rezidencën letrare "POETEKA - Tirana in Between", u mbështet nga rrjeti europian për letërsinë dhe librat - TRADUKI, në të cilin marrin pjesë Austria, Bosnje-Hercegovina, Bullgaria, Gjermania, Kosova, Kroacia, Lihtenshtajn, Mali i Zi, Maqedonia, Rumania, Serbia, Sllovenia, Shqipëria dhe Zvicra.

 

 

ç'ka ka dashtë me thanë motra

 

që kam diçka në flokë
që mundem me ndejt edhe pak
që n'mëngjes i ka hapë sytë e ka pyet për mua
që s'ka ndryshime
që dyshemeja asht e lagun dhe me u kujdesë kur të dal
që me sjellë nji këmishë të pastër nate
që po i vjen keq
që kam vathë t'bukur
që mos me e harru çadrën
që vizita është për dhjetë minuta
që mos me ardhë kur s'asht koha për vizita
që me ia shiku kambët
janë ba mavi
s'janë ba mavi
që kemi buzë t'njajta, hundë, vetulla t'njajta
që s'kemi shumë kohë
që s'ka me u zgju
që ka me u zgju
që asht e kënaqun
që ka besu gjithë kohën
që mos me pasë frikë
që ma mirë po dukem me flokë t'shkurta
që me luftu
që mos me heqë dorë
që me e lanë duhanin
që me e skenu pasaportën kur dal jashtë
që ka pritë e ka pritë
e që s'ka me mbërri
që asht lodhë
që nuk varet prej saj
që kostumi asht n'dollap
që udhëzimi asht në këpucën e majtë
kamba hyn ma lehtë kur futet n'qese t'plastikës
falemnderit
krejt këto ka mujt me i thanë motra
n'korridorin e spitalit
në mes të tetorit
në mes të shiut dhe heshtjes
por veç m'ka shiku
m'ka matë e ka ngurru
e unë kam ikë
që krejt këto gjana
me qenë prapë të munduna

 

 

 

çka po dridhet mas murit

 

 

frigoriferi i markës obodin

flaka e qiriut me e thithë tymin

rrobat që thahen

zani i një gruaje kur pyet ku je

ku ke qenë

gishtat e burrit që po e kallë cigaren

e mas saj edhe nji tjetër

dridhet heshtja e tij

dridhet syni i tij i majtë

dridhet buza e saj e poshtme

dridhet gota e xhamit n'tavolinë

se atij po i k'cen gjuni

e po i k'cen dora e djathtë

e mbase ka me fluturu

nëse e pyet edhe nji herë

po ndij se krejt po dridhet

e prapë po flej thuajse është veç

frigoriferi i markës obodin

 

 

 

çka ndodhi sa isha në gjumë

 

terroristët sulmuan brukselin e bagdadin

bota ndryshoi

bota mbeti e njëjtë

dikush vdiq e dikush u lind

miqtë më braktisën

erdhën sejmenët

disa morrën vesh që i tradhtova

disa morrën vesh që s'vlej të humbin kohë me mua

erdhën faturat e ujit të telefonit të internetit

në frigorifer u prish djathi

një diktator u lajmërua nga lokacioni i sigurtë

mijëra njerëz vrapuan mas pokemonëve

 

e unë po rri kot

e ngathët

e palënduar

e panevojshme

 

 

 

 

çka kam n'duar

 

 

dy decilitra ujë t'ftohtë për me u zgju

nji palë çorape të lame

filxhanin e palamë ku e mbushi edhe nji kafe

lapsin dhe letrën për porosi

çelësin dhe syzet

dorezën n'dalje

ma shumë s'mundem me mbajt

krejt të tjerat ma të mëdha se këto

 

 

 

e nëse më mpihet muskuli

 

 

nëse mas nji ndeshjeje t'randësishme

mas vallëzimit a vrapimit mas fatit

muskuli përnjiherë nalet

kam me e fërku derisa të zbutet

kam me e ledhatu

kam me i tregu përralla

kam me u frikësu

e nëse edhe atëherë nuk e ndij pulsin

kam me e qitë n'dritare

që me zbritë zogjtë

me e çukit e me e ndukë

që macet me e rrokullisë n'oborr

që qentë me e gropu mas shtëpisë

me e dënu

derisa t'zgjohet

derisa t'përgjigjet

kam me e shiku botën në sy

kam me e pyet veten a ka ndryshu diçka

kam me kuptu se kurrgja s'ka ndryshu

kam me u kthy n'anën tjetër

kam me u ba thuajse kurrë s'e kam pasë

 

 

 

ku me e çu kartolinën

 

mbase në atë adresë ku e kam tavolinën me pajisje shkollore

me pasaportën e parë dhe emna t'skalitun përjetësisht n'drrasë

ku vij për pushime verore

me lujt letra e me e shajt pushtetin

apo në adresën e spitalit n'dritaret e s'cilit

gratë n'korniza ia tregojnë botës shamitë

pembe dhe mavi

apo në adresën e shkollës me g'shtenja n'oborr

dhe me hymjen në anën e gabume

e vonohemi edhe kur mbërrijmë me kohë

apo me e lanë dikush në park

ndërmjet bankës dhe çesmes

ku i gjuanim duqat e parë

apo në adresën e sh'pisë n'cep t'qytetit

ku nji plakë

me xhemper jeshil e me çorape të thuruna

me shami t'arnume n'kokë dhe me kaçik pule n'pjatë

po vdes n'këtë moment

fillikat vetë

kohëve të fundit u përmend veç për kokëfortësi

apo atje ku s'asht ma kurrkush

se unë jam n'rrugë

apo n'atë adresë në atë ndërtesë me portretin e aktorit të ndjerë

me fasadën socialiste

te vendi për heronjtë

ku asnjiherë nuk kam hy

por mrenda zemra po m'rrahë

dhe e pyes veten qysh po ndihet

njimend

ku të shkon mendja kur thua

shkruaji sh'pisë

 

 

 

Përktheu nga origjinali serbisht Qerim Ondozi