Përcjellja e letërsisë së një kulture drejt një kulture tjetër vijon me ftesën që POETEKA i bën sërish lexuesit shqiptar, të cilit i sjell më pranë krijimtarinë e shkrimtares dhe përkthyeses austriake Andrea Grill. Janë sërish kartolinat letrare, një mjet që jo vetëm ringjall traditën e komunikimit, por edhe sjell një risi.
Sapo është hedhur në qarkullim seria e gjashtë të botimeve që përurojnë kulturën përmes kartolinave letrare. Ky publikim është pjesë e Programit "PoetryCard" 2018. Nisma origjinale e ideuar dhe e realizuar nga POETEKA, që mbështetet nga Ambasada e Austrisë në Tiranë (Austrian Embassy Tirana) dhe nga partnerë të tjerë, si ADD Albania, Ama Caffè, Rauch Albania, ka gjetur përkrahje në mjediset ku kjo iniciativë ka mbërritur, duke u bërë e kërkuar në mjediset publike ku njerezit takohen si dhe në mjedise universitare.
Nisma nxit njohjen përmes leximit të autorëve austriakë në Shqipëri, por edhe paraqet krijimtarinë e disa autorëve shqiptarë që jetojnë në Austri, që shkruajnë në gjuhën shqipe e në gjuhën gjermane, duke vijuar fenonenin e bilinguitetit në letrat shqipe.
Nga ana tjetër programi "Poetry Card – Nga Austria me dashuri - From Austria to Albania with Love 2018", bën të njohur edhe punën e shkrimtarëve dhe përkthyesve shqiptarë që kanë sjellë në gjuhën shqipe këta autorë, mes të cilëve Arshi Pipa, Lindita Arapi, Admira Poçi, Oriona Kraja Zylja, Majlinda Çullhaj etj.
Pas suksesit me edicionet pararendëse të kartolinave letrare, ku u publikuan ballina e revistës "Fryma", 1944, në të cilën u paraqit një poezi e Rainer Maria Rilke-s, përkthyer nga Ars, botimet vijuan me nobelisten austriake Elfriede Jelinek (2004), e më tej me me kartolinën e shkrimtarit dhe gazetarit të mirënjohur austriak, Joseph Roth, veshur me kostum tradicional shqiptar, me krijimrarinë poetike në dy gjuhë të shkrimtarit dhe përkthyesit Ilir Ferra dhe me esenë e artist austriak Christian Thanhäuser-it kushtuar multikulturalizmit dhe arsyeve që e bëjnë të kthehet në Shqipëri.
Editioni i gjashtë i botimeve "Poetry Card – Nga Austria me dashuri - From Austria to Albania with Love ", përuron krijimtarinë e Andrea Grill përmes tregimit "Hallë Lulja në Europë" (Tante Lulja in Europa). Ky trgim, si edhe të tjerë nga krijimtaria e kësaj autoreje, që priten të botohen së shpejti, është përkthyer në shqip nga Majlinda Çullhaj.
_____________
Andrea Grill
Hallë Lulja në Europë/
Tante Lulja in Europa
(fragment tregimi)
«Çfarëdo që të thuhet nëpër librat e shenjtë, kur burrave ju gëlon aty, aha!» - thoshte halla. Halla ishte motra e asaj hallës tjetër. Dëgjoi dikë në radio që thoshte se bota perëndimore zotin e kishte shkundur nga shpatullat prej kohësh, ndërsa tek myslymanët ai rrinte ngjitur si rrodhe e rëndonte më shumë se një elefant. Pasi e dëgjoi, halla u tërbua fare. «Mos më merrni për budallaqe vetëm se ju jetoni në Europë e unë jo» - i bërtiti radios. E mori radion nga bufeja dhe e tërhoqi deri sa doli nga priza. «Qentë e krishterë nuk janë hiç më të mirë se ne, e jo, e pa shih, ja ku rri ai zoti i tyre, më i rëndë se kurrë e madje çon së fundmi dhe emaila, po pra!». Halla s'kishte shumë që kishte marrë vesh se mua më vinin emaila nga Kisha katolike. Kishte marrë vesh se Kisha më kërkonte të bëja pagesa pa vend. Pasi i kishte mprehur veshët mirë më parë, halla më tha: «Kjo Kishë ka neps të madh, s'ka zot që e pëlqen këtë». E pastaj: «Emaila në qiell nuk ka, sepse engjëjt s'kanë energji elektrike». Halla thoshte se ishte myslimane dhe ia mbushte vetes një gotë verë. Halla thithte cigaren dhe thoshte se edhe zoti vetë kishte ndryshuar. Halla thoshte «qentë e krishterë», por s'e kishte as me mua e as me të vëllain që ishte i pagëzuar gjithashtu.
Halla ishte një grua e urtë, mirëpo disa gjëra e acaronin vërtetë shumë. Halla ishte myslimane, por në dhomën e ndenjjes mbante varur një pikturë me kokën e Krishtit me kurorë me gjemba. Në parmakun e dritares kishte një xhami të vogël. Në mbrëmje e fuste kabllin e xhamisë në prizë dhe dritaret e saj lëshonin një ngjyrë jeshile të errët në terrin e natës përjashta. Por thellë-thellë ajo besonte vetëm atë që i tregonte fundi i filxhanit. Dhe atë e lexonte vetë. Banonte në Tiranë dhe gjatë gjithë jetës nuk ishte larguar
shumë larg qytetit.
Përktheu nga origjinali: Majlinda Çullhaj
