Jehonë në shtypin maqedonas: Romani "Emigrimi i ngjalave" botohet në Tiranë
Më 30 gusht 2019 gazetari i njohur maqedonas Vele Mitanoski publikon për lexuesin e vendit fqinjë faktin se "Botimet POETEKA" nga Tirana, e mirënjohur veçanërisht për publikimin e prozës bashkëkohore nga Ballkani, ka botuar së fundmi në shqip romanin e mirënjohur të Luan Starovës "Emigrimi i ngjalave". Romanet e Luan Starovës ndjekin të sukseset në Ballkan dhe Evropë, shkruai ai duke pasur parasysh edhe botimet 4 romaneve të Luan Starovës në Kroaci dhe botimin e "Koha e dhive" botuar në Slloveni gjatë muajve të fundit.
Deri më sot romani mjaft i përmendur "Emigrimi i ngjalave" është botuar në maqedonisht, frëngjisht, anglisht dhe rusisht (me titullin "Piramida e Ujit")
Botimi francez i romanit, me parathënie të filozofit dhe sociologut të njohur Edgar Morin si dhe pasthënien e shkrimtarit Éric Faye, u mirëprit nga kritika letrare në Paris dhe lexuesi francez. Romani shpreh metaforën globale për shpëtimin e Liqenit të Ohrit, shkrujanë revistat kryesore letrare.
Maurice Druon, ndër të tjera, shkruan: "Emigrimi i ngjalave" shënon tragjedinë shekullore të kombeve të shkatërruar vazhdimisht, dramën e familjeve të rrënuara dhe shpresave të thyera. Autori mbështetet në mençurinë e Ballkanit, i cili e dëgjon këtë dhimbje, duke zbuluar edhe përsamat e saj poetike.''
Sipas shkrimtarit dhe filologut të shquar Predrag Matvejević, romani i Luan Starovës është një nga veprat letrare të shkruara më së miri për të kuptuar kufijtë ballkanikë, shprehur përmes metaforës së ngjalave migruese.
Kritiku letrar parisian, Jean-Marc Morandini thekson: "Luan Starova vazhdon të shkruajë romanet e "Sagës Ballkanike", të cilat tashmë janë pjesë e romaneve kryesore evropiane".
Në maqedonisht libri është botuar njëzet vjet më parë me titullin "Rruga e ngjalave" dhe vazhdon të tërheqë ende vëmendjen për rëndësinë e tij përsa i përket historisë njerëzore dhe shpëtimit të Liqenit të Ohrit, shkruan Vele Mitanoski.
Rruga e përjetshme, por e ndërprerë e ngjalave, do të mbahet mend si goditja e parë e njeriut kundër fenomenit të rrallë natyror të shtegtimit të lirë.
Për shkak të fuqisë së artit dhe forcës së metaforës letrare, ky roman është një nga "britmat" e fundit për të shpëtuar atë që ka mbetur nga Liqeni i Ohrit dhe lirinë e njerëzve të ndarë përmes kufive, përfshi këtu edhe shpëtimit e një muezi të rrallë të natyrës, si Muzeu Nezlobinski në Strugë, ku ruhet kujtimi i gjallë i Liqenit. Fatkeqësisht, edhe atje, eksponatet, sot të mbrojtura në mënyrë jo të duhur, klithin.
